Ο ρόλος της παιδείας

Τις τελευταίες δεκαετίες στην Ελληνική κοινωνία συντελέστηκε μια τεράστια μεταβολή αξιών. Οι μεγάλες αξίες (ηθική, αλληλεγγύη, παιδεία, κ.ά) ισοπεδώθηκαν και αντικαταστάθηκαν από πράγματα άνευ σημασίας. Ακόμη κι ο «άνθρωπος», ως πρόσωπο και ως κοινωνικό ον, αντικαταστάθηκε από το «εγώ» και η ευκολία απόκτησης υλικών αγαθών έγινε η πεμπτουσία της κοινωνικής μας υπόστασης.

Αλλά ό,τι μας προσφέρθηκε με ευκολία, τόσο πιο ευτελές κατάντησε και το μήνυμα που πήραμε από τους μεγαλύτερους και δυστυχώς δώσαμε κι εμείς στα παιδιά μας είναι ότι τελικά όλα έχουν μια «τιμή». Αλλά κι ένα τίμημα.

Από τον κυκεώνα αυτό δυστυχώς δεν ξέφυγε η παιδεία -προσφέρθηκε κι αυτή όσο-όσο. Η Ελληνική Παιδεία, που κάποτε ξεχώριζε τους «Έλληνες» από τους «Βάρβαρους», κατάντησε θέατρο του παραλόγου. Κι όχι μόνο δεν ξέφυγε από την κατάντια, αλλά μπήκε «μπροστάρισσα» στην γρήγορη κατρακύλα μας, για την οποία ήμασταν τελικά τόσο «έτοιμοι από καιρό» -παραφράζοντας λίγο τον ποιητή.

Πολλή ανάλυση μπορεί να γίνει αλλά δεν είναι αυτός ο σκοπός μας. Πιστεύουμε όμως ότι μοναδική σανίδα σωτηρίας, αυτή που θα φέρει την κοινωνική μας ανάταση (η οικονομική λίγη σημασία έχει τελικά) είναι η «αναστήλωση» της παιδείας, η επανοικοδόμησή της σε στέρεες βάσεις και η μεταλαμπάδευσή της στα νέα παιδιά. Όλοι μας, δάσκαλοι, γονείς, κοινότητες, ευρύτερο κοινωνικό σύνολο πρέπει να πάρουμε σοβαρά το ρόλο μας για να διδάξουμε τους νέους μας όλα όσα  πραγματικά έχουν σημασία στη ζωή.

Κι επειδή οι περισσότεροι έχουμε γαλουχηθεί μέσα σε μια κοινωνία της απαξίας, θα πρέπει να «βουτήξουμε» βαθιά στα νάματα της φυλής, στην ιστορία και τους αρχαίους μας προγόνους, όχι ως υπερήφανοι αρχαιολάτρες, αλλά ως μαθητές της σοφίας τους. Πρέπει επειγόντως να φύγουμε από τους τύπους και να εμβαπτιστούμε στην ουσία.

Γι’ αυτό θα δημοσιεύουμε εδώ στο blog μας, που είναι το δημόσιο βήμα μας, κείμενα που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο και έχουν ακριβώς αυτό το περιεχόμενο που περιγράψαμε λίγο πιο πάνω. Με απλό, δηλαδή, τρόπο αναλύουν σκέψεις και απόψεις των αρχαίων μας προγόνων για τη σημασία της παιδείας στη ζωή του ανθρώπου, ως ατόμου αλλά και ως κοινωνικού όντος.

Ελπίζουμε να τα βρείτε ενδιαφέροντα και να προκαλέσουν –στο μέτρο του δυνατού- έναν εσωτερικό προβληματισμό, ο οποίος είναι απαραίτητος για να κάνουμε επανεκκίνηση.

Ο πιο κατάλληλος νομίζω για να ξεκινήσουμε είναι ο Αριστοτέλης, ο δάσκαλος του Μεγάλου Αλεξάνδρου, του μεγάλου στρατηλάτη στον οποίο ενέπνευσε τις αξίες που τον οδήγησαν στην πολιτιστική κατάκτηση του κόσμου.

Γιώργος Μαριδάκης