Πως χρησιμοποιούμε ένα λεξικό;

Το λεξικό είναι ένα πολύ σημαντικό εργαλείο για όσους μαθαίνουν Αγγλικά ή οποιαδήποτε άλλη ξένη γλώσσα.

Με ένα καλό λεξικό μπορείς να κάνεις τα ακόλουθα:

• Να αναζητήσεις τη σημασία μιας Αγγλικής λέξης που βλέπεις ή ακούς

• Να βρεις την Αγγλική μετάφραση μιας Ελληνικής λέξης

• Να ελέγξεις την ορθογραφία μιας λέξης

• Να βρεις τον πληθυντικό ενός ουσιαστικούς ή τον παρελθοντικό τύπο ενός ρήματος

          • Να ανακαλύψεις γραμματικές πληροφορίες για μια λέξη

• Να αναζητήσεις τα συνώνυμα ή αντώνυμα μιας λέξης

• Να αναζητήσεις την ιδιωματική έκφραση μιας λέξης

• Να ελέγξεις τι μέρος του λόγου είναι μια λέξη

• Να ανακαλύψεις πως προφέρεται μια λέξη

• Να βρεις παραδείγματα της χρήσης μια λέξης στην καθομιλουμένη

Για να είσαι καλός χρήστης ενός λεξικού, όμως, δεν φτάνει να ξέρεις για ποιο λόγο το χρησιμοποιούμε. Πρέπει να αποφασίσεις, επίσης, ποιο είναι το καλύτερο λεξικό για κάθε μία από τις περιπτώσεις που προαναφέρθηκαν.

Επιπλέον, χρειάζεται να έχεις την ικανότητα να βρίσκεις γρήγορα αυτό που ψάχνεις, να είσαι σίγουρος ότι έχεις βρει αυτό ακριβώς που έψαχνες και κυρίως χρειάζεται να ξέρεις πότε να χρησιμοποιήσεις το λεξικό σου.

Ποιο λεξικό να χρησιμοποιήσω;

Τα ηλεκτρονικά λεξικά είναι η καλύτερη επιλογή για τους μαθητές που μαθαίνουν Αγγλικά. Τα περισσότερα απ’ αυτά περιέχουν αντιστοιχίες και εξηγήσεις της γλώσσας όπως ομιλείται στη χώρα της (Αγγλία, Αμερική, Αυστραλία κ.α.), καθώς και εξηγήσεις και προτάσεις με παραδείγματα στα Αγγλικά. Μπορούν να προφέρουν την κάθε Αγγλική λέξη, και είναι εύκολο να τα χρησιμοποιήσεις οπουδήποτε. Όμως είναι ακριβά και μπορείς να τα χάσεις εύκολα.

Μια φθηνότερη εναλλακτική, αν πρόκειται να δουλέψεις στον υπολογιστή, είναι να χρησιμοποιήσεις online λεξικά. Ένα πολύ καλό online λεξικό για όσους μαθαίνουν Αγγλικά είναι το Longman Dictionary of Contemporary English. Βέβαια, αν ανοίξεις το Google και γράψεις, για παράδειγμα, define: superstitious, θα δεις μια μεγάλη λίστα από διαφορετικούς ορισμούς της λέξης superstitious.

Για τους μαθητές που είναι στο ξεκίνημα προτείνεται ένα δίγλωσσο λεξικό (Αγγλο-Ελληνικό, Ελληνο-Αγγλικό), που μεταφράζει τις λέξεις από τα Ελληνικά στα Αγγλικά και αντίστροφα, ενώ ένα καλό λεξικό μόνο στα Αγγλικά (Αγγλο-Αγγλικό) προτείνεται για τους μαθητές που έχουν ήδη φτάσει σε υψηλό επίπεδο στα Αγγλικά και θέλουν να εμβαθύνουν στη χρήση της κάθε λέξης που αναζητούν.

Πώς βρίσκουμε λέξεις γρήγορα;

Αυτή είναι μια δεξιότητα που χρειάζεται εξάσκηση. Ζήτησε από κάποιον να σου γράψει μερικές λέξεις και δες πόσο χρόνο σου παίρνει για να τις βρεις. Φυσικά, θα πρέπει να ξέρεις το Αγγλικό αλφάβητο τέλεια, γι’ αυτό κάνε εξάσκηση και σ’ αυτό. Χρησιμοποίησε τις λέξεις οδηγούς στο πάνω μέρος κάθε σελίδας του λεξικού και συνέχισε να εξασκείσαι μέχρι να μπορείς να βρεις οποιαδήποτε λέξη μέσα σε 10 δευτερόλεπτα. Θα πρέπει επίσης να εξασκηθείς στο να βρίσκεις λέξεις στα Ελληνικά σε δίγλωσσο λεξικό. Αν χρησιμοποιείς ηλεκτρονικό λεξικό, αφιέρωσε λίγο χρόνο στο σπίτι να μάθεις πως λειτουργεί και κάνε εντατική εξάσκηση στο να βρίσκεις γρήγορα λέξεις.

Πώς θα βρω τη σωστή ερμηνεία μιας λέξης στα Αγγλικά;

Πολύ συχνά όταν ψάχνεις στο λεξικό μια καινούργια λέξη στα Αγγλικά, βρίσκεις ότι έχει περισσότερες από μία ερμηνείες. Αν δεν είσαι σίγουρος ποια είναι η σωστή, μπορείς να κάνεις τα εξής:

• Πρώτον, έλεγξε όλες τις ερμηνείες και βρες αυτή που βγάζει περισσότερο νόημα στο κείμενο που βρήκες τη λέξη. Πολύ συχνά, πολλές από τις διαφορετικές σημασίες είναι όμοιες και αυτό είναι αρκετό για να καταλάβεις πάνω-κάτω τι σημαίνει η λέξη που ψάχνεις.

• Δεύτερον, αν πραγματικά θέλεις να είσαι σίγουρος, σκέψου πως είναι η λέξη στα Ελληνικά και ψάξε την σε ένα Ελληνο-Αγγλικό λεξικό. Αν μία από τις Αγγλικές μεταφράσεις είναι η λέξη που ξεκίνησες να ψάχνεις, τότε μπορείς να είσαι ικανοποιημένος ότι έχεις βρει την σωστή ερμηνεία.

Πως θα βρω τη σωστή ορθογραφία;

Άλλο ένα πρόβλημα που ίσως έχεις είναι όταν θέλεις να ελέγξεις την ορθογραφία μιας λέξης, αλλά δεν μπορείς να τη βρεις. Τι μπορείς να κάνεις;

• Αν είσαι σίγουρος για τα πρώτα γράμματα, απλώς ψάξε στη σελίδα με τις λέξεις που αρχίζουν απ’ αυτά για να βρεις τη σωστή ορθογραφία.

• Αν δεν είσαι σίγουρος για τα πρώτα γράμματα, δοκίμασε κάποιες άλλες εναλλακτικές. Ξέρεις για παράδειγμα ότι μερικές λέξεις που αρχίζουν με ήχο -n έχουν k ως αρχικό γράμμα. π.χ. knife, knight. Έτσι αν δεν μπορείς να βρεις τη λέξη που ψάχνεις στο N, δοκίμασε να την ψάξεις στις σελίδες με το K.

• Αν ακόμη δεν μπορείς να βρεις τη λέξη, σκέψου πως είναι στα Ελληνικά και ψάξε την σε ένα Ελληνο-Αγγλικό λεξικό.

Πώς θα βρω τη σωστή μετάφραση μιας λέξης στα Ελληνικά;

Όταν ψάχνεις μια λέξη στα Ελληνικά σε ένα Ελληνο-Αγγλικό λεξικό, πιθανότατα θα διαπιστώσεις ότι υπάρχουν περισσότερες από μία μεταφράσεις στα Αγγλικά. Αν δεν είσαι σίγουρος ποια να χρησιμοποιήσεις, θα μπορούσες να δοκιμάσεις την «back translation». Αυτό σημαίνει ότι θα ψάξεις μία προς μία τις μεταφράσεις στα Αγγλικά σε ένα Αγγλο-Αγγλικό λεξικό. Αν η λέξη έχει κάποια ερμηνεία που ταιριάζει με τη λέξη στα Ελληνικά, μπορείς άφοβα να τη χρησιμοποιήσεις.

Πότε να χρησιμοποιήσω λεξικό;

Αν ψάχνεις στο λεξικό κάθε καινούρια λέξη που βλέπεις ή ακούς, θα φας όλη σου τη μέρα με το λεξικό στο χέρι. Αυτό βέβαια δεν είναι ό,τι καλύτερο! Πρέπει να είσαι έξυπνος και να επιλέγεις τις σωστές λέξεις που θα ψάξεις, αλλά και τη στιγμή που θα το κάνεις. Δοκίμασε να ακολουθήσεις τις παρακάτω συμβουλές και θα γίνεις πολύ πιο αποτελεσματικός στην εκμάθηση της ξένης γλώσσας:

• Όταν βρίσκεις μια καινούργια λέξη ενώ διαβάζεις, τελείωσε την πρόταση (ακόμη καλύτερα την παράγραφο). Αν δεν έχεις μαντέψει την ερμηνεία της λέξης και σου φαίνεται ακόμη ότι είναι σημαντική για την κατανόηση του κειμένου, τότε μπορείς να την ψάξεις στο λεξικό. Για να αποφύγεις να διακόψεις την ανάγνωση σου για πολύ ώρα, πρέπει να βρεις άμεσα τη σημασία της λέξης στα Ελληνικά χρησιμοποιώντας Αγγλο-Ελληνικό λεξικό.

• Όταν ακούς μια καινούργια λέξη στην τάξη (ή την έχει γράψει ο καθηγητής στον πίνακα), περίμενε και συνέχισε να τον ακούς.  Αυτό που λέει ο καθηγητής στη συνέχεια μπορεί να σε βοηθήσει να καταλάβεις τη λέξη. Αν κοιτάξεις στο λεξικό σου, δεν θα ακούσεις τι λέει παρακάτω, και αυτό θα κάνει την κατανόηση του μαθήματος όλο και πιο δύσκολη.

• Αν νομίζεις ότι η λέξη δεν είναι σημαντική, μπορείς να την αντιγράψεις από τον πίνακα ή να την γράψεις μόνος σου όπως νομίζεις ότι γράφεται. Αργότερα θα μπορέσεις να ρωτήσεις τον καθηγητή ή κάποιον άλλο μαθητή τι σημαίνει.

Online Λεξικά

Τα online λεξικά είναι πλέον τα πιο εύχρηστα, διότι οι περισσότεροι από τους μαθητές έχουν πρόσβαση σ’ αυτά μέσω του υπολογιστή ή του κινητού τους τηλεφώνου.

Παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες, τόσο για τους μαθητές όσο και για τους εκπαιδευτικούς. Πολλά απ’ αυτά μάλιστα παρέχουν περισσότερες πληροφορίες (για τη σημασία της λέξης, τη ρίζα, παραδείγματα χρήσης στην καθομιλουμένη κ.ά.) από τα συμβατικά έντυπα λεξικά. Και τα περισσότερα είναι δωρεάν!

Τα online λεξικά έχουν ακριβώς τη δομή των συμβατικών λεξικών, ενώ επιπλέον σου προσφέρουν τη δυνατότητα να ακούσεις πως προφέρεται μια λέξη και να βελτιώσεις έτσι εκτός από την ορθογραφία σου και την προφορά σου. Επιπλέον, η αναζήτηση μπορεί να γίνει με τέτοιο τρόπο, ώστε να πάρεις εξατομικευμένα τις πληροφορίες που ψάχνεις.

Μεταξύ των πιο εύχρηστων online Αγγλο-Αγγλικών που μπορεί να βρεις κανείς στο διαδίκτυο –εκτός του προαναφερθέντος Longman-, είναι:

• Το λεξικό της Οξφόρδης 
• Το λεξικό του Κέιμπριτζ 
• Το dictionary.com

Τέλος, ένα αξιόπιστο Ελληνο-Αγγλικό λεξικό είναι του Pathfinder.